DOCWERK: De lichting van 2020 [1/3] 10 dec 2020

Een nieuwe ronde van tv-lab DOCWERK! Zes jonge afgestudeerde film- en mediamakers maken binnen deze werkervaringsplek bij filmproductiehuis Van Osch Films gedurende vijf maanden content voor kunst- en cultuurprogramma Art Dept., wat wordt uitgezonden op NPO 2 Extra in samenwerking met de NTR. Vanuit de visie van de makers krijgt elke aflevering een eigen karakter.

Op 31 augustus startte de kersverse lichting! Deze week stellen we graag DOCWERK’ers Sophie van Bree en Benjamin van der Hoek aan je voor!

Wat heb je ervan geleerd?

Doordat alle vier de producties zo verschillend zijn, leer ik veel over wie ik ben als maker en waar ik heen wil groeien. Zo heb ik ‘Melancholiek van de majeur’ een stuk abstracter gemaakt dan ik gewend was, om visueel te groeien. ‘Vrije val’ is weer conventioneler, omdat ik daar Max echt volg over een aantal maanden en zelf met camera wilde oefenen. Door veel te moeten schakelen, wekelijks feedback te krijgen en veel zelf moeten doen – van draaien tot productie, van montage tot colorgraden – groei je als maker op veel fronten, maar zie ik ook wat wel en niet mijn krachten zijn. Daarnaast zou ik als ik in de toekomst een doorgewinterde camera- of geluidspersoon kan inhuren extra genieten dat ik alleen op inhoud en vorm hoef te focussen in plaats van technische strubbelingen.

Wat mij sterk is bijgebleven is dat ik het risico moet aangaan. Zo had ik bij mijn derde item over Max een vormidee dat ik niet durfde voort te zetten. Aan het einde van de draaidagen heb ik toch nog iets extra’s opgenomen, dat heel dicht bij dat vormidee kwam. Dat liet mij zien van: ga het risico maar gelijk aan, het kan zoveel opleveren. Daarnaast heb ik op camera- en visueel gebied veel geleerd. Ik heb bij mijn twee laatste items bijna alle camera zelf gedaan, terwijl ik daarvoor dat nooit echt gedurfd had. Nu wil ik geen cameravrouw worden, maar ben ik zo wel als regisseur gegroeid.

Hoe heb je jezelf kunnen ontwikkelen?

Allereerst heb ik meer vertrouwen gekregen in mezelf en mijn werk. Ik weet meer wat ik goed kan en wat ik moeilijk vind, aangezien ik enorm veel vrijheid krijg bij DOCWERK en vanuit zowel Van Osch Films als de omroep wordt uitgedaagd. Ze kijken goed wat er de snelkookpan zit en proberen daarin te prikken, zodat je nog meer ontwikkelt. Er zijn zo ook vaak mooie gesprekken die dan onverwachts tijdens een bespreekmoment ontstaan.

Op welke manier heb je jouw stempel op deze productie kunnen drukken?

Tijdens DOCWERK wilde ik vooral op zoek naar ‘mijn stempel’. Hierdoor heb ik ook vier totaal andere documentaire-items gemaakt, om ook te kijken naar wat bij mij past. Het vinden van mijn stempel blijft nog een zoektocht, maar ik weet wel dat ik graag sferische documentaires maak met een maatschappelijk thema. Ook merk ik dat bij mij veel interesse is voor buiten- en binnenwereld, ideaalbeeld en realiteit, verwachtingen van de maatschappij en eigen verlangens, en mensen die in een bepaalde zoektocht zitten.

Wat was de grootste uitdaging?

Keuzes maken is én blijft mijn grootste uitdaging. Ik heb heel veel ideeën in mijn hoofd en leg snel linken, maar knopen doorhakken kan ik heel moeilijk vinden. Zo heb ik voor item drie – 'Vrije val' – heel veel gedraaid. In de montage wilde ik het liefst alles erin, maar al snel werd dat veel te rommelig. Nu zou ik bij een nieuw documentaire-item of documentaire eerder keuzes van tevoren durven maken. Daar maak ik het alleen mezelf makkelijker mee in de montage.

Hoe vond je het om in pandemie-tijd een productie te draaien?

Gelukkig zijn mijn producties weinig beïnvloed door corona. Toch zijn er wel kleine dingen die het wat lastiger maken: van extra dingen regelen omtrent coronamaatregelen, scenes waarbij personen een grote afstand tot elkaar hebben en met een mondkapje puffen met een geluidstas om je heen. Vervelend, maar voor mij heeft het DOCWERK niet getekend. Het meest jammer vond ik dat spontaan eventjes de kroeg in na een lange draaidag of leuke masterclass niet kan. We hebben een leuke groep en hebben zeker een band gekregen, dus als dit coronagedoe voorbij is verwacht ik zeker een stevige kroeg-reünie, waar alle gemiste wrapfeestjes in één dansavond ingehaald worden.

Wat was je hoogtepunt, wat was het bijzonderste tijdens deze ervaring?

Eigenlijk heb ik hierbij ook moeite met kiezen: van feedbacksessies die je montage naar grotere hoogtes brengen tot in het groene DOCWERK-autootje het hele land doorreizen – mijmerend met de muziek hard aan. Toch denk ik dat de montage van mijn eerste item een hoogtepunt was. Met ‘Melancholiek van de majeur’ daagde ik mijzelf uit op visueel gebied. Ik dook volop in de montage en werkte soms een avondje over met een pizza. Toen ik hem liet zien aan Frank – de producent – was ik zenuwachtig. Ik had enorm hard gewerkt, maar weet dat feedback een bestaand begrip is in de film en tv dus ik zette me schrap. Hij was na de eerste viewing al heel enthousiast. Ik weet nog dat ik toen heel blij was, omdat het item best uit mijn comfortzone en dus een risico was. Dat gaf me wel een kick en liet me zien dat vol ergens induiken met al zijn ups en downs uiteindelijk iets kan opleveren dat verrast – zowel jezelf als de kijker.

Welke producties heb je gemaakt binnen DOCWERK?

Ik heb een productie gemaakt over Yari van der Linden, een acteur die de hoofdrol speelt in een theateruitvoering van Oorlogswinter. Verder werk ik nu aan een item over Bas Steens, een illustrator die zijn afstudeerproject over de woestijn heeft gemaakt (Sky and Sand). Zijn project gaan we vertalen naar film.

Hoe was het om deze producties te maken?

Leuk, omdat er een grote afwisseling zit in de thematieken en vormkeuzes. Die uiteenlopendheid zorgt steeds voor andere impulsen waardoor je je niet snel verveeld.

Wat heb je ervan geleerd?

Die afwisseling van projecten en het door elkaar heen plannen en werken was een goede leerschool. Het is ook leerzaam om te ontdekken hoe de televisiewereld omgaat met kunstzinnigere ideeën en hoe je als maker moet schipperen tussen je creatieve vrijheid en de kaders die omroepen je opleggen. Ik denk dat ik als maker leer en ervaar hoe graag ik op dit moment, in mijn vroege carrière, juist volledige creatief onafhankelijk wil zijn. Er valt nog zo veel te experimenteren en ontdekken. Op de academie werd vaak gehamerd op je profilering en het vinden van je eigen ‘stijl’. Maar ik merk nu, mede door DOCWERK, dat ik juist nog helemaal geen eigen stijl wil. Ik wil nog zo veel aankloten en onderzoeken. Qua thematieken maar zeker ook qua vorm.

Hoe heb je jezelf kunnen ontwikkelen?

Ik ontwikkel als maker nog constant en moet nog enorm veel leren. Maar ik wil vooral het speelse en nieuwsgierige aan het werken met film nooit verliezen, daar ben ik nu achter gekomen.

Op welke manier heb je jouw stempel op deze productie kunnen drukken?

Door altijd een bepaalde laagdrempeligheid tussen mij en mijn personages te creëren. Ik werk veel 1-op-1 met mijn personages waardoor er veel ruimte is voor experiment en de vrijheid om je volledig uit te spreken/jezelf te zijn veel groter is.

Wat was de grootste uitdaging?

De grootste uitdaging was en is voor mij het productionele aspect aan film. De solistische manier van werken heeft zeker ook een keerzijde. Met hulp kom je gewoon sneller tot een product, dat moet ik meer gaan inzien.

Hoe vond je het om in pandemie-tijd een productie te draaien?

Het draaien in een pandemie ervaarde ik al tijdens mijn afstudeerjaar. Dat is lastig en zeker ook qua productie (wat dus al niet mijn sterkste punt is) een grotere uitdaging. Ik heb er wel van geleerd sneller te kunnen schakelen en soms voor een haalbaar idee te gaan in plaats van een -misschien- beter maar moeilijker te realiseren plan.

Wat was je hoogtepunt, wat was het bijzonderste tijdens deze ervaring?

De ervaring van films maken buiten de veilige muren van de kunstacademie. Wat zowel leuk, als best lastig is. Maar de kans om te mogen proeven van de televisiewereld en te kijken hoe ik en mijn werk zich verhouden tot die wereld vond ik een leuke uitdaging en bijzondere ervaring.