DOCWERK: De lichting van 2020 [2/3] 15 dec 2020

Een nieuwe ronde van tv-lab DOCWERK! Zes jonge afgestudeerde film- en mediamakers maken binnen deze werkervaringsplek bij filmproductiehuis Van Osch Films gedurende vijf maanden content voor kunst- en cultuurprogramma Art Dept., wat wordt uitgezonden op NPO 2 Extra in samenwerking met de NTR. Vanuit de visie van de makers krijgt elke aflevering een eigen karakter.

Op 31 augustus startte de kersverse lichting! Deze week stellen we graag DOCWERK’ers Naomi White en Valerie Rutjes aan je voor!

Welke producties heb je gemaakt binnen DOCWERK?

Ik heb drie producties gemaakt binnen DOCWERK en rond de vierde momenteel af. Mijn eerste productie ‘Marlou Fernanda’ is een intiem portret waarin ik multidisciplinair kunstenaar Marlou Fernanda volg op een breekpunt in haar leven. Ze heeft er namelijk voor gekozen zich volledig op haar kunstenaarschap te storten, waardoor ze minder zorg kan dragen voor haar moeder, die de spierziekte PLS heeft.

In het item ‘Symbiose’ bevraag ik theater-duo Kim Karssen en Florian Myjer over hun unieke, onconventionele relatie, zowel in werk- als privé-sferen.

Voor het item ‘Houtdrift’ heb ik gekozen om een klassieker, meer ‘tv-achtig’ portret te maken over beeldhouwer Diederick Kraaijeveld. Hierin zocht ik de diepgang en actualiteit op door zijn fascinatie voor de Verenigde Staten te bevragen.

Mijn vierde en laatste item ‘The Bright Side of Dad’ wordt een research-item met een persoonlijke toon. Voor dit item interview ik acteur en theatermaker Bright Richards. Bright maakt toneel over de Liberiaanse burgeroorlog. Dit is de oorlog waar mijn vader ook van gevlucht is. Mijn vader praat echter niet over de oorlog en staat hiermee in sterk contrast met Bright, die zijn oorlogstrauma omzet in theater. Ik wil weten hoe Bright dit heeft gedaan en vraag hem daarom de vragen die ik mijn vader niet kan stellen. Via voice-over en poëtische beeldtaal hoop ik de kijker mee te nemen in mijn zoektocht.

Hoe was het om deze producties te maken?

Het was super intens en leerzaam om deze producties te maken. Een absolute rollercoaster! Ik heb heel toffe en getalenteerde mensen mogen ontmoeten, voor én achter de schermen, en daar ben ik erg dankbaar voor.

Wat heb je ervan geleerd?

Ik heb veel praktische handvaten gekregen, vooral op technisch gebied: van camerawerk tot geluid tot color-grading. Voor DOCWERK had ik voornamelijk ervaring met regie en montage en nu durf ik echt wel een camera vast te houden! Ook heb ik inzicht gekregen in het werken met een producent. Ik heb stappen gezet in balans vinden tussen creatieve vrijheid en de wensen van een opdrachtgever.

Hoe heb je jezelf kunnen ontwikkelen?

Zelf heb ik voornamelijk een interdisciplinaire en theater-achtergrond, waardoor ik echt nog aan het begin sta van het filmvak. Voordat ik aan DOCWERK begon, bouwde ik voornamelijk op intuïtie en experiment. Dankzij de begeleiding bij DOCWERK heb ik keuzes gebaseerd op kennis en ervaring weten toe te passen. Hierdoor ben ik in een korte tijd gegroeid als maker. Dit betekent niet dat ik mijn intuïtie heb losgelaten. Ik heb ook juist gemerkt dat een sterke intuïtie goed van pas komt!

Op welke manier heb je jouw stempel op deze producties kunnen drukken?

In alle items die ik heb gemaakt heeft het thema identiteit een rol gespeeld. Mijn fascinaties voor de personages die ik gekozen heb kwamen voort uit een nieuwsgierigheid naar wie zij zijn als mens. Voor mijn gevoel ben ik gedurende dit traject trouw gebleven aan mijn interesse voor dit thema.

Wat was de grootste uitdaging?

Ten eerste was de snelheid waarmee we items produceerden een uitdaging. Op de kunstacademie kon ik tot in detail nadenken over mijn keuzes. Bij DOCWERK was het simpelweg: gewoon gaan! Dit vond ik eerst spannend, maar hier ben ik nu heel dankbaar voor. Ik kon uit m’n hoofd komen en mijn perfectionisme een beetje loslaten. Hierdoor kreeg ik uiteindelijk juist meer vertrouwen in mijn werk.

Verder was het een uitdaging om mijn laatste item een persoonlijk aspect te geven. In het begin van de montage liep ik op heel veel dingen vast, met name alle persoonlijke associaties die ik had met scenes in de film. Ik moest leren mezelf te gaan zien als een personage, en dus een bepaalde afstand nemen, om de film te kunnen maken. Toen ik deze knop eenmaal had omgezet begon de creativiteit weer te stromen.

Hoe vond je het om in pandemie-tijd een productie te draaien?

Tijdens het begin van de draai periode was ik al redelijk gewend aan deze pandemie-tijd, dus het schakelen viel voor mij wel mee.  Gelukkig werkten we met kleine crews en konden we veel vanuit huis werken. Wel een gek moment dat ik me herinner was het interview met Florian Myjer waarbij ik een mondkapje ophad. Contact blijven houden met je personage via enkel oog- en wenkbrauw-mimiek levert grappige, ietwat ongemakkelijke momenten op.

Wat was je hoogtepunt, wat was het bijzonderste tijdens deze ervaring?

Het interview met Bright Richards was voor mij een hoogtepunt. Ik vond het enorm spannend om dit gesprek te openen en de diepte in te gaan. Van te voren wist ik namelijk dat Bright heel mooi en positief kon vertellen, maar ik wilde ook het randje opzoeken. Toen het me lukte om tijdens het interview onder de oppervlakte te duiken, voelde dat als een kleine, persoonlijke overwinning.

Welke producties heb je gemaakt binnen DOCWERK?

Inmiddels zit ik alweer in de post-productiefase van mijn vierde en laatste film voor DOCWERK. In 'I am (not) a dancer' vertelt danser Ty Cheng zijn levensverhaal: in woorden, muziek, maar vooral in dans. In een andere productie staat dans ook centraal, maar wel op een hele andere manier: in 'Mag ik op ballet?' volg ik kinderen van de Nationale Balletacademie die zich al op negenjarige leeftijd voorbereiden op de audities voor de vooropleiding. Verder maakte ik met dichter Wout Waanders 'Zonder publiek geen dichter', over de aan- en afwezigheid van publiek in tijden van corona, en 'Het is wat het is' met oud-profvoetballer Björn van der Doelen, die tegenwoordig ook bekend is om zijn Brabantstalige Americana-liedjes.

Hoe was het om deze producties te maken?

Als maker heb ik relatief wat minder ervaring dan mijn DOCWERK-collega’s. Ik heb tijdens deze producties dan ook in korte tijd heel veel geleerd. Ik stuurde voor het eerst een crew aan, stond achter de camera, bediende de boom en de mixer en dook in de montagestudio om van dit alles mooie documentaires te maken. Door deze ervaringen en natuurlijk de coaching heb ik me enorm kunnen ontwikkelen en durf ik mezelf nu echt filmmaker te noemen.

Hoe heb je jezelf kunnen ontwikkelen?

Ik zit middenin mijn ontwikkeling. Vóór DOCWERK wist ik niet eens wie ik was als maker, laat staan wat mijn stempel was. Nu vier films verder weet ik beter wat me raakt, wat me drijft, wat mijn films kenmerkt. Ik ga op zoek naar de drijfveren van mijn personages en creëer op set een omgeving waar zij zich vrij voelen om hun verhaal te delen. Ik vind het heerlijk om hierbij samen te werken met een getalenteerd team en gezamenlijk tot mooie resultaten te komen.

Wat was de grootste uitdaging?

De grootste uitdaging vond ik om vertrouwen in mijzelf en mijn intuïtie te hebben. Dit heeft natuurlijk ook met ervaring te maken. Door die onzekerheid was ik in het begin ook snel van mijn stuk gebracht door feedback van coaches of de omroep. Inmiddels sta ik steviger in mijn schoenen en durf ik duidelijker aan te geven wat ik voor ogen heb. Ik kan luisteren naar feedback en daar uithalen wat voor mijn project waardevol is, zonder dat ik daarbij mijn hele plan omgooi. Zo had ik voor mijn laatste item een duidelijke visie van wat ik wilde bereiken in vorm en beeld, en gaat het eindresultaat daar behoorlijk dichtbij komen.

Hoe vond je het om in pandemie-tijd een productie te draaien?

Ik ben enorm dankbaar dat we überhaupt hebben kunnen draaien in deze tijd. Er zijn genoeg mensen in ons vak die momenteel zonder werk zitten of niet verder kunnen in hun opleiding en ontwikkeling. Dat wij straks, ondanks de pandemie, samen 24 afleveringen voor Art Dept. gaan opleveren, is wel heel bijzonder. Natuurlijk zijn er dingen anders dan anders gegaan, maar we hebben het samen toch maar mooi voor elkaar gekregen.

Wat was je hoogtepunt, wat was het bijzonderste tijdens deze ervaring?

Voor de opnames van mijn laatste item hebben we een volle draaidag met danser Ty op een bijzondere locatie gedraaid. Het was voor hem een speciale dag omdat hij in woord en dans een heel persoonlijk verhaal deelde. Het was voor mij een speciale dag, omdat het zowel productioneel als inhoudelijk de meest uitdagende dag tot dan toe was en het bovendien mijn laatste draaidag voor DOCWERK was. Er was een moment die dag dat Ty aan het dansen was, collega’s Pelle en Benjamin ieder met een camera draaide en Rashel geluid deed. Ik als regisseur kon terwijl de camera liep niets doen en alleen maar genieten van dit moment. Deze getalenteerde groep mensen die samen bezig was om mijn idee te vangen in beeld en geluid. Ik moest mezelf even knijpen dat dit echt gebeurde.