Op KONKAV zijn bijna 600 KONKAV’ers te vinden, die zich professioneel met film en av bezig houden. In deze rubriek stellen we de nieuwste loot aan de stam aan je voor! Vandaag is het podium voor Gijs Leijdekkers. Gijs is filmmaker en experience designer, is tot zijn 19e opgegroeid in Nispen en woont nu in Den Haag.
Naam: Gijs Leijdekkers
Leeftijd: 32 jaar
Opleiding: Bachelor of Engineering Industrieel Product Ontwerpen (Haagse Hogeschool, Den Haag) en vervolgens Master of Arts Narrative Environments (Central Saint Martins, London)
Als je jezelf op een feestje voorstelt, wat zeg je dan wat je voor beroep doet?
Ik ben filmmaker en 'experience designer'; ontwerper van museum-tentoonstellingen en 'pretpark-achtige' projecten.
En wat doe je echt?
Vanaf jonge leeftijd heb ik veel geëxperimenteerd met creatief-technische disciplines; het bouwen van spookhuizen en achtbanen in de achtertuin in Nispen, componeren van muziek, experimenteren met film, animatie, fotografie en programmeren. Ik studeerde Industrieel Product Ontwerpen (Haagse Hogeschool) en kwam er tijdens een stage als tentoonstellingsontwerper achter dat dit vakgebied op een bijzondere manier veel van mijn interesses samenbracht: ontwerp, architectuur, film, licht-ontwerp, techniek, en dat allemaal om een verhaal op een bijzondere manier over te brengen.
Ik wilde hierin verder specialiseren en kwam zo terecht op een vrij unieke Master-opleiding in Londen: 'Narrative Environments' aan de beroemde kunstacademie Central Saint Martins. Hier leerde ik meer over 'ruimtelijk verhalen vertellen' - in multidisciplinaire teams werkten we aan projecten voor musea en commerciële brand-experiences. Ondertussen gaf het wonen in Londen ook grote inspiratie om de filmwereld verder te ontdekken en na de opleiding een carrière op te bouwen als filmmaker/regisseur. Ik werd gementord door een grote inspiratiebron: production designer Alex McDowell, die onder meer ontwerper was van Fight Club, Minority Report en Charlie and the Chocolate Factory. Hij heeft het vak van 'worldbuilding' gepionierd vanaf zijn betrokkenheid bij Minority Report, toen hij nog voordat het script af was, de verhaalwereld begon te ontwerpen met een multi-disciplair team, zodat het script deels gebaseerd kon worden op het ontwerp van deze wereld. Geïnspireerd op deze boeiende werkwijze, was mijn afstudeerproject een experiment waarin mijn verhalende film niet ontstond vanuit een verhaal maar vanuit een serie foto's die ik maakte van miniatuur-landschappen, waarna improvisatie-acteurs ermee aan de slag gingen.
Met mijn diploma kwam ik terug naar Nederland, waar ik twee jaar lang voornamelijk commercials maakte, als regisseur gerepresenteerd door L-A-D-A (jong talent afdeling van de voormalige Amsterdamse tak van het internationale productiehuis CAVIAR), maar daarnaast vaak ook als 'one man band'-filmmaker projecten aannam (regie, camera, montage, grading - allemaal zelf).
Later kwam ik weer in contact met de tentoonstellingswereld, wat opnieuw een warm bad was. Sinds 2016 werk ik vier dagen per week bij Tinker Imagineers - een creatief bureau in Utrecht dat bijzondere belevingen voor culturele en commerciële klanten ontwerpt.
Ik word vaak ingezet om 'filmische' ervaringen neer te zetten. Voor museum Tirpitz in Denemarken ontwierp en regisseerde ik een immersieve projection mapping show, voor chocolademuseum Chocolate Nation in Antwerpen ontwierp ik een enorme fantasiemachine. En voor het Airborne Museum in Oosterbeek was ik lead-designer van een grote vernieuwingsslag van de Airborne Experience, waarin bezoekers zich echt onderdeel voelen van de vertelling, alsof ze in een game of film terecht zijn gekomen. Hiervoor regisseerde ik een combinatie van media-producties, een complex 40-kanaals geluidsontwerp en de zorgvuldige lichtprogrammering. Allemaal 'filmmaker-tools', die ik binnen dit soort projecten gebruik om op een meeslepende manier een verhaal te vertellen in een ruimte. Momenteel ben ik bij Tinker Imagineers een van de hoofd-ontwerpers van het nieuwe Natural History Museum in Kopenhagen, waar we hun prachtige collectie met onder meer dino's, walvissen en meteorieten op een bijzondere, eigentijdse manier gaan presenteren.
Buiten loondienst werk ik aan vrije projecten, bijvoorbeeld het ontwerpen en bouwen van een immersieve ruimte in Doloris (het 'fantasie-doolhof' in Tilburg), het ontwikkelen van live show voor de (van oorsprong ook Brabantse) band Yukon Club, en adviseren en helpen van diverse kunstenaars met filmmaken en showtechniek.
De afgelopen jaren zie ik steeds beter hoe mijn vakgebieden elkaar inspireren; de verhalende ruimtes die ik ontwerp voelen vaak filmisch (qua lichtontwerp, dynamiek, gebruik van geluid etc), en de films die ik maak zijn heel precies ontworpen/uitgedacht met behulp van animatietechnieken en snelle mockups.
Omschrijf je werk in drie woorden.
Sferisch, zorgvuldig, onderzoekend.
Maak je voornamelijk werk in opdracht of vrij werk?
Bij Tinker Imagineers werk ik vier dagen per week aan langlopende opdrachten met een looptijd van 2 tot 5 jaar. Hierbuiten breng ik de meeste tijd door op mijn atelier, waar ik naast ZZP-opdrachten veel tijd besteed aan eigen onderzoek en experimenten. Helaas zijn dat wat versnipperde momenten, waardoor ik momenteel vooral veel kleine 'snelle' experimentele projectjes doe. Bijvoorbeeld het het bouwen en programmeren van interactieve 'experimentjes', waar ik veel van leer, en waarvan ik de kennis weer toepas in opdrachten en ander vrij werk. Zo is mijn project bij Doloris ontstaan uit vrije experimentjes met het creëren van geprogrammeerde 'beestjes'.
Waar kunnen we je van kennen?
Mijn pure film-projecten zullen niet breed bekend zijn. Maar mijn 'filmische experiences' werden wel door veel mensen gezien; het 'vuurvliegjes-bos' in de Meta Maze van Doloris (Tilburg) is volledig mijn "one-man-band"-project; van ontwerp tot programmering tot het componeren van de muziek.
In 2013 was ik onderdeel van de kunstroute van festival Into the Great Wide Open, waarvoor Gregor van Egdom en ik Nachtgloed bouwden, waarbij we op de stammen van bomen projecteerden en zo het bos 's nachts tot leven lieten komen.
Dat jaar was ik ook mede-ontwerper van de wagen 'Monsters' voor Bloemencorso Zundert, waarbij we een filmisch licht-effect creëerden door met complexe bewegingstechniek de kleur van wagen te veranderen.
Mijn werk voor Tinker Imagineers zou je kunnen kennen van de in corona-tijd heropende Airborne Experience (Airborne Museum, Arnhem), de fantasie-machine in Chocolate Nation (Antwerpen) of museum Tirpitz (Blavand, Denemarken).
Wat heb je gemaakt waar je het meest trots op bent?
De immersive projection mapping show die ik voor Tirpitz regisseerde is een mooi project waar ik met de tijd trotser op ben geworden. Eén van de museumzalen wordt twee keer per uur verduisterd, waarna in zeven minuten de bezoekers worden meegenomen door 200.000 jaar geschiedenis en meemaken welke bijzondere verhalen zich rond deze Deense kust hebben afgespeeld. Van de ijstijd tot vikings, vissers en de eerste camping-gasten. Dit was mijn eerste project bij Tinker Imagineers, en ik ging met een soort naïeve ambitie aan de slag er iets bijzonders van te maken en het te regisseren zoals ik ook mijn one-man-band projecten normaal zou aanpakken.
Het werd een heel mooi project waarin ik een zeldzaam grote hoeveelheid van mijn disciplines kon combineren. Eerst het storyboarden van het project, inclusief het maken van een zeven-minuten lange virtualreality-mockup met daaronder een muziek temp-track. Vervolgens het regisseren van complexe computer-graphics, een greenscreenstudio shoot, het werken met een getalenteerde componist en geluids-ontwerper. Maar ook het meedenken over de projectie-techniek, en in het museum uiteindelijk met technici nachten doorhalen voor het tweaken van de show-aansturing.
Als ik nu naar het resultaat kijk vraag ik me soms af of ik dit nú nog op dat niveau voor elkaar zou krijgen - een gevoel dat ik vaker heb na afloop van grote projecten. Met deze projecten was ik lange tijd met zo'n focus bezig, dat er heel veel kleine goede ideeën die je onderweg krijgt, allemaal samen komen in die zeven minuten speelduur. Zoiets moet organisch groeien en in combinatie met een professioneel team dat ook volhoudt tot het écht goed is, kun je dan tot grote hoogte stijgen. Tot op heden hebben ruim 700.000 bezoekers de show met volledige aandacht zeven minuten lang bekeken - iets wat voorheen als regisseur van commercials ondenkbaar zou zijn.
Wat is het meest lelijke wat je ooit hebt gemaakt?
Ik werd eens als ZZP'er ingehuurd voor een toeristische attractie in het buitenland. Ik zou ingehuurd worden als regisseur om de ideeën van de klant op hoog niveau te laten uitvoeren door een Nederlands AV-team. Maar gedurende het project bleek de klant volledige regie te willen houden, en ik werd onverwachts ingezet als coördinerende producer. Zo was ik plotseling niet een creatieve maar een functionele schakel, terwijl ik glashelder zag op welke vlakken het project zou gaan falen, zonder daarin bij te 'mogen' bijsturen.
De afronding op locatie was een pijnlijke ervaring: de puntjes op de i zetten van een project waar ik absoluut niet achter stond en het meespelen alsof de klant er desalniettemin wel heel trots op zou moeten zijn. Na opening bleken mijn verwachtingen uit te komen: de experience kreeg keer op keer 1-ster reviews van de betalende bezoekers... Dit was een enorme les; voortaan nooit meer met onduidelijke contracten werken zonder teamrollen in veel detail te specificeren. En daarnaast het inzicht dat ik een goede intuïtie had dat de bezoekers de creatieve keuzes van de klant niet zouden gaan waarderen.
Wat wil je echt nog een keer maken?
Ik vind het heerlijk om te werken aan hele diverse creatieve projecten, dus heb momenteel niet de ambitie om me volledig op een filmcarrière te focussen, maar zou wel op termijn minstens één speelfilm willen maken. De droom van collega-filmmakers die bijvoorbeeld voor hun 30e een speelfilm op hun naam willen hebben staan vind ik niet interessant. Ik zou met volle overgave perfectionistisch iets heel bijzonders willen maken en wil daar vooral geen haast mee maken. Zo vind ik het heel inspirerend om te zien hoe Tom Ford (die pas twee films maakte) met zijn debuut 'A Single Man' meteen bij mijn favoriete films belandde. Of zoals Andrew Dominik met zijn tweede lange film 'The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford' direct een meesterwerk afleverde.
Wie of wat is je grootste inspiratiebron?
Stanley Kubrick vind ik eindeloos inspirerend, omdat hij met enorme zorgvuldigheid en perfectionisme zijn films echt als auteur uitdacht ('ontwierp'). Met een achtergrond als fotograaf bemoeide hij zich intensief met het camerawerk en hij was intensief zelf hands-on betrokken bij de montage. De tijdloze kwaliteit van ‘2001: A Space Odyssey’ laat prachtig zien dat je met een combinatie van perfectionisme, goede smaak en heel veel geduld álles voor elkaar kan krijgen. Door onder meer voor veel visual effects shots ondenkbare risico’s te nemen door zijn negatief meerdere keren te belichten (‘double exposures’), creëerde hij beelden die na ruim 50 jaar nog steeds niet echt gedateerd voelen. Kubrick’s volledige archief is nagelaten aan de University of the Arts London, waar mijn kunstacademie onder viel. Heel wat middagen heb ik in die archieven doorgebracht - het was enorm leerzaam om al zijn werk te kunnen bestuderen. Van brievenwisselingen met wetenschappers in de ontwikkeling van '2001: A Space Odyssey' tot het doorbladeren van het boek van 'The Shining' met in de kantlijn geschreven aantekeningen van zijn allereerste regie-ideeën.
De afgelopen jaren vind ik Charles (Charlie) Chaplin ook een fascinerende maker. Niet zoals ik ooit dacht een eenvoudige grappenmaker, maar een enorm intelligente auteur-filmmaker die niet alleen acteerde, maar zijn films ook schreef, regisseerde, produceerde en zelfs vaak de muziek componeerde! De enorme dichtheid van zijn visuele vondsten, en de bijzondere tragi-komische sfeer vind ik prachtig.
Terrence Malick en Paul Thomas Anderson's werk vind ik heel inspirerend met hun meesterlijke gevoel voor het neerzetten van een sfeer waar je helemaal in op gaat.
Daarnaast raak ik geïnspireerd door excentrieke fantasierijke films met prachtige visuele vondsten, als 'The Nightmare Before Christmas' (Tim Burton), 'You, The Living' (Roy Andersson) en 'Holy Motors' (Leos Carax). Deze films herinneren me eraan dat echt álles kan en mag in de wereld van film en voelen daarom heel bevrijdend.
Waar sta je nu en waar liggen nog ambities?
Momenteel focus ik op mijn carrière als experience designer, en vul de tijd daarbuiten met diverse leerzame kleinere projecten. Mijn ambitie is om op termijn in mijn vrije werk weer meer omvangrijke projecten op te pakken, waar ik mezelf flink mee verder ontwikkel en compromisloos achter sta. In de pipeline zitten de plannen voor een korte experimentele animatiefilm. In mijn tienerjaren heb ik jarenlang mezelf verdiept in het maken van computer graphics en animatie, maar heb die skills sindsdien vooral ingezet als tool om snel een mockup of pre-visualisatie animatie (previz) te maken. Het animatie-vak zelf heb ik in de vingers, maar heb ik nooit ingezet voor het maken van een verzorgde animatie als eindproduct. Dus daar wil ik binnenkort mee aan de slag.
Iets vergelijkbaars geldt voor mijn muzikale ambities. Regelmatig componeer ik zelf de muziek bij mijn projecten, maar wil me binnenkort toeleggen op het uitbrengen van wat ‘vrije’ muzikale werk.
Waarom heb je een profiel aangemaakt op KONKAV?
Ondanks ik er momenteel niet woon, voel ik me wel echt Brabander. Dat komt ook keer op keer naar boven als ik samenwerk met Brabanders - die creatieve samenwerkingen verlopen altijd bijzonder prettig omdat je als Brabanders onder elkaar toch net even gemakkelijker lijkt te levelen. Dus actiever onderdeel uitmaken van de Brabantse AV-scene leek me een prima plan!
Jouw motto?
Hiervoor leen ik er eentje van Kubrick, die mooi mijn visie op film weergeeft:
A film is - or should be - more like music than like fiction. It should be a progression of moods and feelings. -Stanley Kubrick
